ΛΑΟ ΤΣΕ – ΤΑΟ ΤΕ ΚΙΝΓΚ

Σύμφωνα με την παράδοση, ο Λάο Τσε ήταν γηραιότερος σύγχρονος του Κονφούκιου και εργαζόταν στην αυτοκρατορική βιβλιοθήκη της δυναστείας των Ζου. Εκεί και τον συνάντησε τυχαία ή εκ προθέσεως ο Κονφούκιος. Σύμφωνα με την ίδια ιστορία, τους επόμενους μήνες, οι δύο άντρες συζητούσαν περί τύπων και ευπρέπειας, βασικών στοιχείων του Κονφουκιανισμού. Ο Λάο Τσε ερχόταν σε αντίθεση με αυτά καθώς τα θεωρούσε πρακτικές χωρίς ουσία. Τα διδάγματα των Ταοϊστών αναφέρουν ότι οι συζητήσεις αυτές αποδείχθηκαν πιο εποικοδομητικές για τον Κονφούκιο, παρά το περιεχόμενο της βιβλιοθήκης.

Στους καιρούς των μεγάλων ταραχών, όπως η σημερινή, έχουμε πολλά να μάθουμε από τα διδάγματα του Ταό τε Κινγκ. Σε τελική ανάλυση, το πρόβλημα είναι η αρρώστια του εγωισμού:

ο κανιβαλικός εγωισμός της δεξιάς, που πάνω απ’ τις ανάγκες των ανθρώπων βάζει το κέρδος, συναντάται με τον ανεγκέφαλο εγωισμό της αριστεράς, που άσχετα απ’ τις επιθυμίες των ανθρώπων επιδιώκει την επιβολή της κομματικής γραμμής και των ιερών τσιτάτων. Όλα αυτά, χωρίς αυτοκριτική, χωρίς κανείς να υποχωρεί ούτε εκατοστό από τις «εθνοσωτήριες» γραμμές του. Μια αντίστοιχη κατάσταση επικρατεί και στις διαπροσωπικές σχέσεις: όλοι φυλάνε σφιχτά τα καταναλωτικά τους αποκτήματα  δίχως οποιαδήποτε έννοια συλλογικότητας, αλληλεγγύης, συμπόνιας.

Λίγα μόνο αποσπάσματα από το «Ταό Τε Κινγκ»:

-Δώσε παντού ζωή και τροφή. Ότι δημιουργείς μη το κατέχεις. Μη προσδοκάς ανταμοιβή απ’ότι ωφελείς. Γίνε οδηγός, μην είσαι αφέντης. Αυτή είν’η αληθινή αρετή.

-Αυτός που φέρεται στον κόσμο σα να’τανε κορμί του όλα τα κυβερνά. Αυτός που αγαπάει όπως τον εαυτό του για όλα νοιάζεται.

-Αν έλειπε η σοφία και η πολυμάθεια θα ήταν εκατό φορές καλύτερα για όλους. Χωρίς κανόνες και ηθική θα ξαναβρίσκαμε το σεβασμο. Δίχως ευφυία και όφελος θα γλιτώναμε από τους άρπαγες. Όμως δεν αρκούν οι διαπιστώσεις. Ας γίνουμε απλοί σαν άγραφο χαρτί. Ας αποβάλλουμε τη φιλαυτία και τις περιττές επιθυμίες.

-Γείρε να προφυλαχθείς. Λύγιζε και μένε ίσιος. Άδειος θα είσαι πλήρης. Όσο παλιός τόσο καινούριος. Αν έχεις λίγα θα ωφεληθείς. Έχε πολλά και θα σαστίσεις.

-Όποιος γνωρίζει τους άλλους έχει διάνοια. Όποιος γνωρίζει τον εαυτό του έχει αληθινή σοφία. Όποιος νικά τους άλλους είναι δυνατός. Όποιος νικά τον εαυτό του είναι πανίσχυρος.

-Η ταπεινότητα είναι η ρίζα της μεγαλοσύνης όπως το χαμηλό είναι θεμέλιο του υψηλού.

-Ο συνετός έχει ελευθερο μυαλό, όμως δεν παραβλέπει τις ανάγκες των ανθρώπων. Φέρεται καλά και στους καλούς και τους κακούς, έτσι γεννιέται η καλοσύνη. Προσφέρει ευκαιρία τόσο στον ειλικρινή όσο και στον ψεύτη, έτσι καλλιεργείται η εμπιστοσύνη. Κάνει σαν παιδί και όλοι τον θεωρούν παράξενο, μα και στους άλλους φέρεται σα να’τανε παιδιά.

-Αληθινή όραση θα πει να βλέπεις το μικρό και ασήμαντο. Αληθινή δύναμη θα πει να είσαι ήρεμος και ταπεινός. Δες με τα φώτα του κόσμου αλλά ξαναγύρνα στο αληθινό φως.

-Όποιος γνωρίζει δεν φλυαρεί. Όποιος φλυαρεί δεν ξέρει. Φύλαγε τα περάσματα, κλείνε τις πόρτες των αισθήσεων.

-Όσοι νόμοι τόση φτώχεια. Όσα όπλα τόσο χάος. Όση ευφυία τόσα τρομερά συστήματα. Όσες διαταγές τόση αταξία.

Γι’αυτό ο συνετός δεν επεμβαίνει. Οι άνθρωποι ας αλλάξουν μοναχοί τους. Είναι ειρηνικός, ας γίνουν όλοι έτσι. Δεν τον απασχολεί αν θα διορθωθεί ο κόσμος. Δεν έχει προσδοκίες.

Ας γίνει ό,τι έχει να γίνει.

-Πράξε με ηρεμία. Γίνε απλός. Γεύσου το άγευστο. Κάμε το μικρό μεγάλο και το λιγοστό πολύ. Να ξεπληρώνεις με καλό αυτόν που σε πληγώνει. Αντιμετώπισε μια δυσκολία πριν διογκωθεί. Βρες το μεγαλείο στα μικρά και ασήμαντα. Ο συνετός δεν καταπιάνεται με τα σπουδαία και γι’αυτό είναι πραγματικά σοφός.

-Έχω τρεις θησαυρούς καλά προφυλαγμένους: συμπόνια, λιτότητα κι έλλειψη ματαιοδοξίας… Ο συμπονετικός έχει πάντα κουράγιο. Ο εγκρατής όλα τ’απολαμβάνει. Ο ταπεινός γίνεται χρήσιμος οδηγός. Οι περήφανοι, οι άπληστοι και οι ματαιόδοξοι βαδίζουν το μονοπάτι του χαμού.

-Η αλήθεια δεν είναι ωραίες κουβέντες. Τα περιποιημένα λόγια δεν είναι αληθινά. Η αγάπη δεν έχει επιχειρήματα. Ο σοφιστής δεν αγαπά.όποιος γνωρίζει δεν το οφείλει στη μόρφωση. Η πολυμάθεια δεν έχει σχέση με τη Γνώση.